Қаныш Сәтбаев атындағы жалпы орта білім беру мектебіндегі Қазақстан Республикасының тіл туралы заңының орындалуы барысы негізінде мемлекеттік тілдің тағдыры, тұрмыс-тіршілігі қандай күйде екен деген ойдың қылаң беретіні анық. Десе де біздің мектептегі қазақ тілінің қолданыс аясы, оның мемлекеттік тіл ретіндегі рөлі туралы анық-қанық мәселелерді көзбен көріп, оймен өлшемей, алаң көңілдің басылмасы ақиқат. Енді осы жөнінде қолда бар деректерге жүгініп, сөзімізді нақты деректер төңірегінде сабақтасам ...
2023 жылғы 28 тамыздан 28 қыркүйек аралығында өткізілетін тілдер айлығы барысында ұстаздардың қолдауымен көптеген қызықты іс-шаралар өткізілді. Тіл – қатынас құралы. Көп тіл білу – бүгінгі күн талабы. Қазақ тілі пәнінің оқытылу мақсаты – қазақ тілі мемлекеттік тіл болуы себепті, қазақ тілін мемлекетіміздің әр азаматының білуі үшін қызмет ету. Қазақ тілінде өз ойын еркін жеткізе білуге, сауатты жазып, мәдениетті сөйлеуге үйрету, тілдің қарым-қатынастық қызметін меңгерту, Қазақстанның экономикалық-әлеуметтік, саяси-мәдениеттік дамуын, мемлекеттігін, Ата Заңын, халықтарының өзара түсіністігі мен ынтымақтастығын құрметтеу, олар туралы сезім-түсініктерін қазақ тілінде жеткізе алу.
«Тәрбие мен білім егіз» демекші, «Тіл айлығында» қазақ, орыс, ағылшын тілі мұғалімдерінің, сынып жетекшілердің сыныптан тыс өткізген тәрбие жұмыстары, түрлі жарыс, ойындары көпшілік көңілінен орын алды. Тілдер айлығы барысында біздің мектепте ұстаздардың, оқушылардың қолдауымен көптеген қызықты іс-шаралар өткізілді.
Сынып жетекшілер өткізген «Тіл-асыл мұра» сынып сағаты тілдің қасиеті мен құдіреті айтылып, қазіргі қоғамдағы тіл мәселесі талқыланды. Н.А.Марьина «Бір ел-бір кітап» республикалық акциясы шеңберінде оқуға арналған Төлен Әбдікұлының шығармаларынан үзінді оқыту ұйымдастырды. Одан басқа да З.С.Аубакирова «Тіл-білгірі» сайыс, «Тілiм-тірлігімнің айғағы» сайысы Д.С.Шайлденова мен М.Ж.Кайдарова «Өзге тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте» атты үш тілді викторина өткізілді. «We like English» интеллектуальная игра А.Қ.Боранбаева, К.А. Хусайынова «Who is the winner» сайыс ағылшын тілдерінде сайыстар өткізді. Орыс тілі пәнінің мұғалімдері Т.В.Шамилова, Л.М.Рыженкова, Н.А.Марьина «Своя игра» интеллектуальная игра «Язык родной, дружи со мной» викторина, «Путешествие в мир языков» конкурсная игра, Г.Н.Болтабаева «Ана тілім-менің мақтанышым» әндер байқауын өткізді.
Қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде шығармалар оқытып, тақырыптық, анимациялық фильмдер көрсетіліп, кітап көрмесі, «Тіл ғұмыры-ұлт ғұмыры» оқушылар арасында мәнерлеп оқу сағаты, «Үш тілде білім беру қажеттілігі» дебат, «Біз бір шаңырақ баласымыз» қабырға газетін шығару, «Мағжан Жұмабаев-заманның заңғар тұлғасы Жалпықазақстандық диктант ұйымдастырылды. Айлық «Мағжан Жұмабаев-заманымыздың заңғар тұлғасы» атты қорытынды фестивальмен аяқталды.
Жалпы іс-шаралардың мақсаты – оқушылардың өз ана тіліне жетік бола отырып, шет тілін меңгеру, сол тіл арқылы өз мәдениетін басқаларға таныту болатын. Міне, осындай мақсатта өткізіліп отырған іс-шаралар мемлекеттік тіліміздің дамуының қозғаушы күші деу орынды. Осындай тілдер айлығы әр мектепте өткізілгені нұр үстіне нұр болар еді.
Бұл аталмыш сайыстарда көптеген оқушылар белсенділік көрсетіп, қызығушылықтарын танытты. Оқушылардың сыныптан тыс тәрбие жұмыстарына қатысуға деген қызығушылықтары жоғары. Сол шоқты сөндіріп алмай келешекте сыныптан тыс жұмыс түрлерін түрлендіре, ажарландыра түсуге тырысу қажет. Қазақ елінің болашағы-бүгінгі өсіп келе жатқан жас ұрпақ. Ендеше, ертеңгі қоғам мүддесіне лайықты, жан-жақты жетілген, бойында ұлттық тәрбие, ұлттық сана қалыптасқан, білімді, парасатты азамат тәрбиелеп өсіру басты міндет екенін үнемі назарда ұстап жүруіміз қажет. Жалпы қорыта айтқанда тілдер айлығының жұмысын өте жақсы деп бағалауға болады.
Қаныш Сәтбаев орта мектебі
Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі: М.Ж.Кайдарова
